Title: Zyprexa (Olanzapine)
Headliner: อะไรคือยา Zyprexa (Olanzapine)
Brand Name: ZyPREXA, ZyPREXA Zydis
Tags: zyprexa, olanzapine, schizophrenia, bipolar disorder, depression, nausea and vomiting caused by chemotherapy.

Know the basics
Zyprexa® (ยาโอแลนซาพีน) (Olanzapine) ใช้สำหรับอะไร
Zyprexa® โดยปกติใช้ในการรักษาโรคทางจิตหรือสภาวะทางจิต เช่น โรคจิตเภท (schizophrenia) โรคอารมณ์แปรปรวนสองขั้ว (bipolar disorder) Zyprexa® ยังสามารถใช้ร่วมกับการรักษาอื่นเพื่อรักษาอาการซึมเศร้าได้ด้วย
ในคนไข้บางรายได้รับยา Zyprexa® เพื่อป้องกันอาการคลื่นไส้ อาเจียนที่มีสาเหตุมาจากยารักษามะเร็งเคมีบำบัด (chemotherapy).

วิธีการใช้ยา Zyprexa® (ยาโอแลนซาพีน)
สำหรับรับประทานควรใช้ยาดังนี้
• รับประทาน Zyprexa® โดยตรง จากการสั่งยาแพทย์ตามขนาด/เวลาที่กำหนด
• อ่านฉลากยาอย่างละเอียดก่อนการใช้ยา Zyprexa®.
• ปรึกษาแพทย์เมื่ออ่านรายละเอียดบนฉลากยาไม่เข้าใจชัดเจน

เก็บรักษายา Zyprexa® (ยาโอแลนซาพีน) อย่างไร
Zyprexa® เก็บไว้ได้ดีที่สุดในอุณหภูมิห้อง เก็บให้พ้นจากแสงและความชื้น เพื่อป้องกันไม่ให้ยาเสื่อมสภาพ ไม่ควรเก็บ Zyprexa® ในห้องน้ำหรือตู้เย็น สำหรับยายี่ห้ออื่นที่ไม่ใช่ Zyprexa® อาจมีวิธีการเก็บรักษาที่ต่างกัน หมั่นตรวจสอบบรรจุภัณฑ์ของยา Zyprexa® เสมอเพื่อเก็บคำแนะนำตัวยาไว้ หรือสอบถามวิธีเก็บรักษาจากเภสัชกร ควรเก็บ Zyprexa® ให้พ้นมือเด็กหรือสัตว์เลี้ยงเพื่อความปลอดภัย
ไม่ควรทิ้งยา Zyprexa® ลงในโถส้วม หรือเทลงแหล่งน้ำ ถ้าไม่ได้รับการแนะนำจากแพทย์ ต้องทิ้ง Zyprexa® เมื่อหมดอายุหรือไม่จำเป็นต้องใช้แล้ว ปรึกษาข้อมูลเพิ่มเติมจากเภสัชกร เมื่อต้องการทราบวิธีทำลาย Zyprexa® อย่างปลอดภัย

ข้อแนะนำและคำเตือน
สิ่งที่ควรทราบก่อนการใช้ Zyprexa® (ยาโอแลนซาพีน)
ปรึกษาแพทย์ก่อนการใช้ Zyprexa ® เมื่อมีอาการต่อไปนี้
• มีอาการแพ้ต่อสารเพิ่มปริมาณที่ใช้บรรจุในยา Zyprexa®
• มีอาการแพ้ยารักษาโรคอื่นๆ อาหาร สีย้อม สารกันบูดต่างๆ หรือแพ้สัตว์
• กำลังใช้อาหารเสริม หรือยารักษาโรคอื่นอยู่ ซึ่งเสี่ยงที่จะทำปฏิกิริยาต่อยา Zyprexa ®

Zyprexa® ปลอดภัยต่อสตรีมีครรภ์หรือหญิงที่อยู่ในระหว่างให้นมบุตรหรือไม่
สตรีมีครรภ์: ควรใช้ Zyprexa® ขณะตั้งครรภ์หรืออยู่ในระหว่างให้นมบุตรหากเป็นประโยชน์และไม่เกิดความเสี่ยงต่อทารกในครรภ์เท่านั้น

ผลข้างเคียง
อะไรคือผลข้างเคียงจากการใช้ Zyprexa®
การใช้ยาอื่นร่วมกับยา Zyprexa® อาจเป็นสาเหตุให้เกิดผลข้างเคียงต่างๆได้ ส่วนใหญ่เกิดผลข้างเคียงได้น้อยมากและไม่ต้องใช้อาหารเสริมอื่นๆเพื่อบำบัดอาการ อย่างไรก็ตาม ต้องปรึกษาแพทย์เสมอหากมีปัญหาเกิดขึ้นหลังการใช้ Zyprexa®
ผลข้างเคียงมีดังนี้
• อาการเคลื่อนไหวกล้ามเนื้อลำบาก
• มีไข้สูง
• อาการสั่น
• มีเหงื่อออก
• อาการสับสน
• อัตราการเต้นหัวใจเร็วหรือไม่สม่ำเสมอ
• อัตราการเต้นหัวใจช้า
• รู้สึกคล้ายจะหมดสติ
• มีอาการกระตุก หรือควบคุมการเคลื่อนไหวไม่ได้ที่ ตา ปาก ลิ้น หน้า แขน หรือขา
• ปัญหาในการพูดหรือการกลืน
• ปากแห้ง
• กระหายน้ำ
• มีความรู้สึกร้อนจัด (ทั้งแบบที่มีเหงื่อออกหรือไม่มีเหงื่อ)
• ปัสสาวะน้อยกว่าปกติหรือปัสสาวะไม่หมด
• น้ำตาลในเลือดสูง
• อาการชาฉับพลันหรืออ่อนแรง
• สับสน หรือมีปัญหาทางการมองเห็น ปัญหาทางการพูดหรือการทรงตัว
• อาการหนาวเย็น
• ปวดเมื่อยตัว
• อาการไข้หวัด
• เจ็บปากหรือคอ
• มือหรือเท้าบวม
• บุคลิกมีการเปลี่ยนแปลงไป
• ความคิดผิดปกติหรือมีพฤติกรรมผิดปกติ
• อาการประสาทหลอน
• เกิดความคิดที่จะทำร้ายตัวเอง
• ปวดท้องช่วงบน
• อาการคัน
• เบื่ออาหาร
• ปัสสาวะดำ
• อุจจาระสีดำ
• โรคดีซ่าน (ผิวหนังหรือตามีสีเหลือง)
• น้ำหนักขึ้น (มากกว่าในช่วงวัยรุ่น)
• เจริญอาหารมากขึ้น
• ปวดหัว วิงเวียนศีรษะ ง่วงซึม รู้สึกเหนื่อยหรือพักผ่อนไม่เพียงพอ
• ปัญหาเรื่องความจำ
• ปวดท้อง ท้องผูก หรือกระเพาะปัสสาวะผิดปกติ
• ปวดหลัง ปวดแขนหรือขา
• อาการชา หรือรู้สึกเจ็บๆเสียวๆ
• หน้าอกบวมหรือมีสารคัดหลั่งออกจากเต้านม (ในทั้งผู้หญิงหรือผู้ชาย)
• ประจำเดือนคลาดเคลี่อน
ผลข้างเคียงไม่ได้เกิดขึ้นกับทุกคน อาจเกิดผลข้างเคียงอื่นๆที่ไม่ได้กล่าวไว้ข้างต้นได้ หากมีข้อสงสัยใดๆ เกี่ยวกับผลข้างเคียงของยา ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกร

ปฏิกิริยาต่อยา
ยาอะไรบ้างที่ทำปฏิกิริยาต่อยา Zyprexa®
Zyprexa® อาจทำปฏิกิริยากับยาที่ใช้อยู่ ซึ่งสามารถเปลี่ยนการออกฤทธิ์ยาหรือทำให้เสี่ยงเกิดผลข้างเคียงอย่างรุนแรง เพื่อหลีกเลี่ยงการเกิดปฏิกิริยาของยา ควรทราบรายชื่อทั้งหมดของยาที่ใช้อยู่ (ทั้งยาที่มีใบสั่งยาจากแพทย์และไม่มีใบสั่งยาจากแพทย์ รวมทั้งสมุนไพรต่างๆที่ใช้) และแจ้งรายชื่อยาที่ใช้ทั้งหมดแก่แพทย์หรือเภสัชกร เพื่อความปลอดภัย อย่าเริ่ม หรือหยุดยา หรือเปลี่ยนแปลงปริมาณยาที่ใช้โดยไม่ได้รับการอนุญาตจากแพทย์
Zyprexa® อาจทำปฏิกิริยากับยาต่อไปนี้:
• ทรามาดอล (Tramadol)
• แอลฟา-บล็อกเกอร์ (Alpha-blockers) เช่น ดอกซาโซซิน (doxazosin)
• ไดอะซีแพม(Diazepam)
• ยารักษาความดันโลหิตสูง
• ยาโรคหอบหืด (Anticholinergics) เช่น สโคโปลามีน (scopolamine)
• เบนโซไดอะมีน (Benzodiazepines) เช่น ลอราซีแพม (lorazepam)
• ฟลูวอกซามีน (Fluvoxamine)
• คาร์บามาซีพีน (Carbamazepine)
• ยายับยั้งเอนไซม์โปรตีเอส (HIV protease inhibitors) เช่น ริโทนาเวียร์ (ritonavir)
• ยาโอเมพราโซล (Omeprazole)
• ไรแฟมพิน (Rifampin)
• โดพามีน รีเซฟเตอร์ อะโกนิสต์ (Dopamine receptor agonists) เช่น พรามิเพ็กโซล(pramipexole)
• เลโวโดปา (Levodopa)

Zyprexa® ทำปฏิกิริยากับอาหารหรือเครื่องดื่มแอลกอฮอล์หรือไม่
Zyprexa® อาจทำปฏิกิริยากับอาหารหรือเครื่องดื่มแอลกอฮอล์โดยแปรสภาพการออกฤทธิ์ยาหรือเพิ่มความเสี่ยงที่จะทำให้เกิดผลข้างเคียงรุนแรงได้ ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรเกี่ยวกับอาหารหรือเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ที่จะทำให้เกิดผลข้างเคียงก่อนใช้ยา เช่น
• น้ำเกรปฟรุต
• ใบยาสูบ

สภาวะร่างกายบบใดที่จะเกิดปฏิกิริยากับยา Zyprexa®
Zyprexa® อาจทำปฏิกิริยากับสภาวะทางร่างกายได้ ปฏิกิริยาดังกล่าวอาจทำให้ร่างกายแย่ลงหรือทำให้ฤทธิ์ของยาเปลี่ยนไป จำเป็นต้องบอกถึงสภาวะร่างกายของตนเองกับแพทย์หรือเภสัชกรเสมอ
สภาวะร่างกายต่อไปนี้ประกอบด้วย
• โรคหลอดเลือด หรือ ปัญหาการไหลเวียนเลือด
• ภาวะขาดน้ำ
• มีประวัติโรคหัวใจกำเริบหรือเส้นเลือดอุดตัน
• โรคหัวใจ
• หัวใจล้มเหลว
• ปัญหาหัวใจเต้นผิดปกติ
• ความดันโลหิตต่ำ (Hypotension)
• ภาวะเลือดพร่อง (Hypovolemia)
• มะเร็งเต้านม, การอาศัยฮอร์โมนโพรแลกทิน (prolactin-dependent)
• โรคต้อหิน (Glaucoma)
• โรคต้อหินแบบมุมแคบ (Narrow-angle)
• ภาวะไขมันในเลือดสูง (Hyperlipidemia)
• ภาวะระดับโพรแลกทินสูง (Hyperprolactinemia)
• โรคตับ
• ภาวะลำไส้อืด (Paralytic ileus) (ปัญหาลำไส้ระดับรุนแรง)
• ต่อมลูกหมากโต (Prostatic hypertrophy)
• ประวัติการเป็นลมชักฉับพลัน
• โรคเบาหวาน (Diabetes)
• ภาวะน้ำตาลในเลือดสูง (Hyperglycemia)
• โรคฟีนิลคีโตนูเรีย (Phenylketonuria) (PKU, โรคทางพันธุกรรมที่เกี่ยวกับเมแทบอลิซึมในร่างกาย)

ขนาดยา
ข้อมูลนี้ไม่ใช่คำแนะนำจากแพทย์โดยตรงควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญทางด้านสมุนไพรหรือแพทย์ก่อนใช้ยา Zyprexa®เสมอ
ขนาดยา Zyprexa® สำหรับผู้ใหญ่
ปรึกษาแพทย์เกี่ยวกับรายละเอียดของขนาดยา Zyprexa®.
ปริมาณยาที่แนะนำในบางกรณีดังต่อไปนี้
สำหรับโรคอารมณ์แปรปรวนสองขั้ว:
• ขนาดเริ่มใช้สำหรับการใช้ยาตัวเดียวคือ ขนาดรับประทาน 10 – 15 มิลลิกรัม วันละ 1 ครั้ง
• ขนาดเริ่มใช้สำหรับการใช้ยาร่วมกับการบำบัดด้วยลิเธียม(lithium)หรือยาวาโพรเอท(valproate) คือ ขนาดรับประทาน 10 มิลลิกรัม วันละ 1 ครั้ง
สำหรับโรคจิตเภท:
ขนาดเริ่มใช้สำหรับการใช้ยาตัวเดียวคือ ขนาดรับประทาน 5 - 10 มิลลิกรัม วันละ 1 ครั้ง
ขนาดยา Zyprexa® สำหรับเด็ก
ปรึกษาแพทย์เกี่ยวกับรายละเอียดของขนาดยา
ปริมาณยาที่แนะนำในบางกรณีดังต่อไปนี้
สำหรับโรคจิตเภท:
• สำหรับเด็กอายุ 8 – 12 ปี: ขนาดเริ่มใช้คือ 2.5 – 5 มิลลิกรัม วันละ 1 ครั้ง เพิ่มขนาดยาจาก 2.5 – 5 มิลลิกรัม แล้วค่อยเพิ่มขึ้นในช่วงสัปดาห์ให้ได้ปริมาณ 10 มิลลิกรัม วันละ 1 ครั้ง ปริมาณมากที่สุดไม่เกิน 20 มิลลิกรัม ต่อวัน
• สำหรับเด็กอายุ 13 – 17 ปี: ขนาดเริ่มใช้คือ รับประทาน 2.5 – 5 มิลลิกรัม วันละ 1 ครั้ง
สำหรับโรคอารมณ์แปรปรวนสองขั้ว:
• สำหรับเด็กอายุ 4 – 5 ปี: ขนาดเริ่มใช้คือ รับประทาน 1.25 มิลลิกรัม วันละ 1 ครั้ง เพิ่มขนาดยาในช่วงสัปดาห์ตามอาการตอบสนองยาและขนาดยามากที่สุดอยู่ที่: 10 มิลลิกรัม ต่อวัน
• สำหรับเด็กอายุ 6 - 12 ปี: ขนาดเริ่มใช้คือ รับประทาน 2.5 มิลลิกรัม วันละ 1 ครั้ง เพิ่มขนาดยา 2.5 – 5 มิลลิกรัม เพิ่มในช่วงสัปดาห์ ให้ได้ถึงปริมาณ 10 มิลลิกรัม ต่อวัน ปริมาณมากที่สุดไม่เกิน 20 มิลลิกรัม ต่อวัน
• สำหรับเด็กอายุ 13 - 17 ปี: ขนาดเริ่มใช้คือ รับประทาน 2.5 - 5 มิลลิกรัม วันละ 1 ครั้ง
การใช้ในด้านกุมารเวช:
ความปลอดภัยและประสิทธิภาพยา Zyprexa® ที่ใช้ในเด็กอายุต่ำกว่า 13 ปีไม่ได้มีข้อมูลยืนยัน ความปลอดภัยและประสิทธิภาพของยาที่ใช้ร่วมกันของ Zyprexa® และ ฟลูออกซิทีน (fluoxetine) ในเด็กอายุต่ำกว่า 10 ปีนั้นยังไม่มีข้อมูลยืนยัน

Zyprexa® มีจำหน่ายในรูปแบบใดบ้าง
Zyprexa® มีจำหน่ายในรูปแบบต่อไปนี้:
• ชนิดเม็ด 5 มิลลิกรัม 15 มิลลิกรัม และ 20 มิลลิกรัม

ควรทำอย่างไรเมื่อมีอาการฉับพลันหรือมีการรับยาเกินขนาด
เมื่อมีอาการฉับพลันหรือมีการรับยาเกินขนาด ติดต่อเบอร์โทรศัพท์หน่วยฉุกเฉินส่งสถานพยาบาลที่ใกล้ที่สุด
อาการของยาเกินขนาดประกอบด้วย
• ง่วงซึม
• พูดไม่ชัด
• กระสับกระส่าย
• หัวใจเต้นเร็ว
• การเคลื่อนไหวฉับพลันโดยไม่สามารถควบคุมได้
• อาการโคม่า (Coma) (ผู้ป่วยไม่รู้สึกตัวในช่วงระยะเวลาหนึ่ง)

หากลืมรับประทานยา Zyprexa® ทำอย่างไร
หากลืมรับประทานยา Zyprexa® ให้รับประทานยาทันที อย่างไรก็ตาม หากเป็นช่วงเวลาที่ใกล้กับยามื้อต่อไป ให้เว้นยาที่ลืมรับประทานไป แล้วรับประทานยามื้อต่อไปตามเดิม อย่ารับประทานซ้ำซ้อนกัน

Hello Health Group ไม่ได้ให้คำแนะนำทางการแพทย์ การวินิจฉัย หรือการรักษาแต่อย่างใด

Sources
Zyprexa (Olanzapine). http://www.rxlist.com/zyprexa-drug.htm. Accessed October 18, 2016.
Zyprexa (Olanzapine). https://www.drugs.com/zyprexa.html. Accessed October 18, 2016.
Zyprexa (Olanzapine). http://www.fda.gov/downloads/drugs/drugsafety/ucm134700.pdf. Accessed October 18, 2016.
Zyprexa (Olanzapine). http://www.webmd.com/drugs/2/drug-1699/zyprexa-oral/details. Accessed October 18, 2016.